Crohn hastalığı nedir
Crohn hastalığı nadir görülen ve çoğunlukla ülseratif kolit ile karıştırılan bir bağırsak hastalığıdır. Bağırsak veya sindirim sisteminin başka yerlerinde iltihaplar şeklinde kendini gösterir. Görülme sıklığı yüzbinde beş gibi düşük bir orandır.
Crohn hastalığının başlıca üç çeşidi vardır. Birincisi inflamatuar crohn, ikincisi fistülize crohn ve üçüncü çeşidi fibrostenoze crohn olarak anılır.
Crohn hastalığı neden olur ?
Bu hastalığın neden oluştuğu, hangi etkenlerin bu hastalığa yol açtığı net olarak tespit edilememiştir. Bu nedenle kişinin genetik yapısının ve yaşadığı ortamın hastalığın oluşumunda bir miktar etkili olduğu düşünülmektedir. Bunun yanı sıra gereksiz antibiyotik kullanımı veya aşırı temizlik tutkusu nedeniyle bağırsak florasının fakirleşmesinin veya hayvanlarda görülen bazı zararlı bakterilerin insana bulaşması gibi sebeplerin de hastalığın oluşumunda etkili olabileceği düşünülmektedir.
Crohn hastalığının psikomatik sebeplerle de meydana gelebileceği düşünülmektedir. Örneğin sıkıntılarını dışa vuramama, içe kapanıklık, sürekli daralma hissi, uzun süreli melankoli, kronik stres gibi duygusal sorunların bu tür bağırsak hastalıklarını tetikleyebileceği düşünülmektedir.
Crohn hastalığı belirtileri
Karında ağrı ve şişkinlik hissedilmesi, buna paralel olarak kanlı ishal vakalarının görülmesi crohn hastalığının başlıca belirtilerindendir. Buna ilave olarak belli bir nedene veya hastalığa bağlı olmayarak ateşlenme, kusma görülmesi, ani ve sebepsiz kilo kaybı yaşanması crohn hastalığına işaret edebilir. Crohn hastalığının en fazla görüldüğü yer ince bağırsağın bittiği kısımdır, en fazla görülen şikayet de karının sağ alt kısmında ağrı görülmesidir.
Crohn hastalığı tedavi edilmezse ?
Teşhisi zor ve meşakkatli olan bu hastalık, ilerleyen aşamalarda eklem ağrıları, göz iltihapları ve deri-ağız bölgesinde iltihaplar şeklinde komplikasyona neden olur.
Bu hastalık sıklıkla anüs çevresinde apse, bağırsak tıkanıklığı, iltihap akıntıları gibi yaşam kalitesini düşüren rahatsızlıklara neden olur.
Daha ciddi sonuçları ise ölümcül olabilen bağırsak kanseri, bağırsak fonksiyonlarının tam olarak yerine getirilmemesine bağlı olarak gelişen kemik erimesi, safra taşı oluşumu ve kalın bağırsak genişlemesi gibi hastalıklardır.
Crohn hastalığı nasıl teşhis edilir ?
Ülseratif kolit, apandisit,diyertikül,bağırsak tüberkülozu gibi başka hastalıklarla karıştırılan bu hastalığın tespit edilmesi için kan ve dışkı tahlili yapılır. MR ve ultrason gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Gerekli görülürse endoskopi, kolonoskopi yöntemleri veya biyopsi yapılır. Gıda alerjileri ile de karıştırılan Crohn hastalığı karın ağrısı, şişkinlik gibi belirtilerle hemencecik anlaşılamayan teşhisi zor bir hastalıktır.
Crohn hastalığı nasıl tedavi edilir ?
Sebebi tam olarak bilinmeyen hastalıklarda tedavi oldukça zordur. Crohn hastalığı da bunlara örnektir. Tedavi öncelikle atak dönemlerindeki şikayetlerin azaltılması, mümkün olursa şikayetlerin azaltılmasına yöneliktir. Bunun için kortizon tedavisi uygulanır. Kortizonun çeşitleri vardır. Deneme yanılma usulü ile birkaç farklı kortizon türü denenerek şikayetlerin azaltılmasına çalışılır.
Hastalığın psikolojik sebeplerle de oluştuğu göz önünde bulundurularak hastaya stres seviyesini düşürmesi yönünde telkinler verilir.
Tedavi için beslenme de önemlidir. Fakat hangi yiyeceklerin bu hastalığı azdırdı tam olarak bilinmediğinden hastaya yediğinde karın ağrısı yapan yiyeceklerden uzak durması önerilir.
Crohn hastalığı kronik olmakla beraber nadiren ölümcüldür.