Mide gribi nedir, tedavisi nasıl olur ?

Mide gribi genellikle kış aylarında görülen bulaşıcı bir mide-bağırsak hastalığıdır. Mide gribine norovirüs denilen ve henüz aşısı olmayan bir virüs sebep olur. Bu virüs en fazla kreş çağındaki çocukları etkiler. Bir kreşte veya anaokulunda mide gribi olan birkaç çocuk var ise bu hastalık diğerlerine kolaylıkla bulaşabilir.
Norovirüsler kapalı ortamları ve kış aylarını seven aynı rota virüsü gibi ishal ve mide bulantısı şikayetlerine yol açan bir virüstür. Klor bu mikrobu öldürür. Bu nedenle çocuklara el yıkama alışkanlığının verilmesi norovirüslere karşı ciddi derecede koruma sağlayacaktır. Çocukların kreşte ortak eşyaları kullanmaları, bebeklerin eline aldığı neredeyse her cismi ağızlarına götürmeleri virüsün yayılmasına olanak tanımaktadır.
Mide gribi yalnızca çocuklara has bir hastalık değildir. Eğer ortamda salgın var ise yetişkinler de virüsü kapabilir. Bu hastalık Avrupa ve Amerika ülkelerinde yaygın şekilde görülmektedir. Bunun sebebi insanların kapalı ortamlarda uzun süreler kalmaları, ve norovirüslerin hava yolu ile de bulaşmasıdır.
Norovirüsler vücuda geçtikten 1-2 gün sonra etkilerini göstermeye başlar. Mide ve bağırsakta enfeksiyona dolaylı olarak gastroenterite neden olur. En belirgin şikayetler mide bulantısı ve kusma şeklindedir. İshale bağlı sıvı kaybı nedeniyle mide gribi hastaları bol su içmelidirler. Hastalık ciddi boyutta ise hastayı yatağa düşürür, hastanede serum verilerek tedavi edilir.
Mide gribi en çok ne zaman ve kimlerde görülür ?
Mide gribinin kurbanları sıklıkla küçük çocuklar ve bebeklerdir. Bu hastalık kolaylıkla bir çocuktan bir başkasına geçebilir. Bünyesi zayıf olan kişilerde veya uzun süre kapalı ortamda çalışması gereken kişilerde (memur, hastane personeli vs.) daha sık görülür. Mide gribi en çok kış aylarında görülür. Çünkü kışın insanlar dışarı çıkmak yerine binalarda vakit geçirirler.
Mide gribi belirtileri nelerdir ?
Mide gribi aynı mide üşütmesi gibi belirtiler verir. Bunların başında ishal gelir.Ayrıca mide bulantısı ve kusma da görülebilir. Hastalık şiddetli ise mide krampları veya baş ağrısı görülür, bazen titreme de görülebilir.
Kronik hastalığı bulunan kişiler örneğin akciğerinde, karaciğerinde sorun olanlar veya şeker hastaları mide gribini daha şiddetli geçirirler.
Mide gribi nasıl bulaşır ?
Mide gribi norovirüslerim havadan veya el teması ile bir kişiden diğerine geçmesi ile bulaşabilir. Hasta birinin kullandığı eşyayı kullanmak, aynı bardaktan su içmek, tokalaşmak, aynı ortamda bulaşmak, seyyar satıcılardan gıda satın almak, hijyene riayet edilmeyen yerlerde yemek yemek, sulara mikrop karışması bulaşmayı sağlar. Kapalı ve kapalı ortamlar, otobüs, okul,kreş ve hastane gibi yerler virüsün kolayca yayılabildiği mekanlardır.
Norovirüslerden korunmak mümkün mü ?
Maalesef bir aşısı yok fakat yukarıda sayılan hususlara dikkat edilirse bir nebze tedbir alınmış olur. Hastalığı geçirmiş olmak kısa süreli koruyucu etki yapsa da yeniden hasta olmak mümkündür. Tuvalet, lavabo hijyeni ve elleri yıkamak çok önemlidir.
Hastanın çarşaflarını sık değiştirmek, kaynamış soğumuş su içmek, meyve ve sebzeleri iyice yıkamak, sık kullanılan yüzeyleri örneğin kapı kollarını dezenfekte etmek, salgın olduğu haber alınınca kalabalık ortamlara girmemek bir derece korur.
Norovirüsler deniz mahsüllerinde de bulunur. Bu nedenle midye ve restoranlarda satılan deniz ürünleri tüketilirken dikkatli olunmalıdır. Ayrıca lokantalarda servis edilen salatalardan da virüs bulaşabilir. Çünkü salatalar çiğdir, çoğu kere içindeki malzemeler toptan ve gelişigüzel yıkanır. Sıcaklarda yenen dondurma çabuk bozulan ve iyi saklanmazsa bakteri ve virüslerin çoğalmasına olanak sağlayan bir gıdadır. Bünyesi zayıf kişiler veya risk grupları bu hususlara riayet ederlerse, mide gribi, mide üşütmesi, bağırsak hastalıkları ve ishal sorunlarına karşı biraz olsun önlem almış olurlar.
Norovirüs taşıyıcılığı
Virüs vücuda girdikten hemen sonra şikayetler başlamaz. Çünkü bir süre kuluçka zamanı olacaktır. Bu süre en erken 12 saat olmak üzere ortalama bir veya iki gün civarındadır. Kuluçka süresi sona erdikten sonra mide gribine dair ilk işaretler mide bulantısı ve ishal şeklinde belirir. Bu dönemde virüs hem çoğalır hem de bulaştırıcı etkisi olur. Virüs mide gribi tamamen geçse dahi 3 gün daha bulaşıcı etkiye sahiptir. Bu dönemde kişiler hasta olmasalar da taşıyıcı ve bulaştırıcıdırlar. Bu nedenle hijyene ve kalabalık yerlere girmemeye dikkat etmelidirler.
Mide gribi nasıl seyreder ?
Hastalığa dair şikayetler belirdikten sonra iştahsızlık ve mide bulantısı olur. Bu durumda kişi kendisini bir şeyler yemeye zorlamamalı fakat düzenli sıvı almaya dikkat etmelidir. Norovirüsler bağırsaklar başta olmak üzere sindirim sisteminde iltihaplara yol açar. Bu tür iltihaplara gastroenterit denilmektedir. Gastroenteritlere başka virüs ve bakteriler de yol açar. Vücudumuz virüsleri dışarı atmak için ishal kozunu oynar ve sindirim sistemi boşalır. Bağırsaklarımızdaki besinler aynı zamanda bakteri ve virüslerin de besinleridir. Bu nedenle sindirim sisteminin boşaltılmasının yanında yeni gıdaların da alınmaması gerekir. Bu nedenle mide bulantısı, kusma ve iştahsızlık şikayetleri olur. Bu doğal ve gerekli bir süreçtir. Kişinin bünyesi sağlam ise süreç ortalama bir hafta içinde tamamlanır ve iyileşme sağlanır. Bu nedenle mide gribi olan kişilerin ishali durdurmaya çalışmaları veya zorla yemek yemeye çalışmaları uygun değildir. Bununla birlikte ne kadar iştahsızlık olursa olsun sıvı gıdalar, en azından su sürekli tüketilmelidir. İshal iken su vücudun en fazla ihtiyaç duyduğu şeydir. Su vücudun sağlıklı bir şekilde işlevlerini yerine getirmesi için gerekli olduğu gibi mikropların atılması, vücut ateşinin dengelenmesi nedeniyle de önemli bir role sahiptir.
Mide gribi olan kişiler evde dinlenerek ve sıvı tüketerek ilaç kullanmaksızın bu süreci atlatabilirler. Norovirüslerin bir çok türü vardır. Bazı türleri baş ağrısı veya mide kramplarına neden olacak derecede şiddetli etkiye sahiptirler. Fakat mide gribi ölümcül değildir, kalıcı hasar da bırakmaz. Mide gribinde dikkat edilecek en önemli husus su kaybının yarattığı, yüksek ateş, baş ağrısı, böbrek ağrısı gibi şikayetlerdir. Ayrıca çocuk ve bebeklerde aşırı su kaybı ciddi sonuçlar doğurabilir.
Mide gribi nasıl tedavi edilir ?
Aslında yukarıda mide gribi olmamak için nelere dikkat edilmesi gerektiği, hasta olunca ne yapılması gerektiği anlatılmıştır. Evde mide gribi tedavisinin yapılamadığı durumlarda veya kronik hastalar, yaşlılar gibi risk gruplarında hastanede tedavi yapılır. Hastanede serum verilir, sağlıklı beslenme ve antiviral ilaçlar ile hastalık kontrol edilmeye çalışılır.