Mide bulantısı ve kusma
Mide bulantısı midedeki rahatsızlık durumu. Genellikle mide bulantısını kusma takip eder. Kusma ise isteyerek ya da istemeyerek midenizdekileri ağzınızdan dışarı çıkarmanız.
Mide bulantısı ve kusmanın nedenleri
Mide bulantısı ve kusmanın kendisi hastalık değil. Ancak bunlar birçok hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkabilir.
• Seyahat hastalığı ya da deniz tutması
• Hamileliğin başlangıç aşamaları
• Bazı ilaçlar
• Yoğun ağrı
• Stres
• İdrar yolu hastalıkları
• Besin zehirlenmesi
• Enfeksiyonlar
• Yemeği fazla kaçırmak
• Bazı kokulara karşı hassasiyet
• Kalp krizi
• Beyin yaralanmaları
• Beyin tümörü
• Ülserler
• Kanserlerin bazı türleri
• Blumia ya da başka psikolojik rahatsızlıklar
Kusmanın nedenleri yaşa bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Çocuklarda kusmanın nedeni genelde viral enfeksiyon, besin zehirlenmesi, süt alerjisi, seyahat hastalığı, fazla yemek, öksürük ya da yüksek ateşe neden olan bazı hastalıklardır.
Mide bulantısı ve kusmanın ne zaman gerçekleştiği de nedeni konusunda bilgi verebilir. Yemekten hemen sonra ortaya çıktıysa besin zehirlenmesi, ülser ya da blumia belirtisi olabilir. Yemekten sonra 1 ile 8 saat arasında ortaya çıkan mide bulantısı ve kusma besin zehirlenmesinin göstergesidir. Ancak dikkat: salmonella gibi bazı bakteriler belirti oluşmasını geciktirebilir.
Kusmak zararlı mı?
Kusma genellikle zararsızdır. Ancak daha ciddi bir sağlık sorununun da belirtisi olabilir. Mide bulantısı ve kusmaya neden olabilecek bazı ciddi durumlar: menenjit, apandisit.
Endişelenilecek başka bir durum da dehidrasyon. Yetişkinlerin dehidrasyona uğraması daha güç çünkü genellikle yetişkinler dehidrasyon belirtilerini tanır. Dehidrasyon riski olan grup çocuklar. Özellikle ishal olan çocuklar daha çok tehlike altında demektir. Böyle bir çocukla ilgilenen bir yetişkinseniz dehidrasyonun açıkça ortada olan belirtilerinden haberdar olmalısınız: ağızda ve dudaklarda kuruma, sık nefes alma.
Hamilelikte tekrarlayan kusma durumu da ciddi sorunlara neden olabilir. Anne adayında sıvı ve mineral dengesizliği oluşabilir. Bu da hem annenin hem de bebeğin hayatını tehlikeye atabilir.
Mide bulantısı ve kusmayla ilgili ne zaman doktora gidilir?
• Mide bulantısı birkaç günden uzun sürdüyse ve hamile olma riskiniz varsa
• Evde yaptıklarınız (nane limon vs.) mide bulantısını geçirmeye yetmediyse; enfeksiyon ve dehidrasyon durumlarında
• Kusma 24 saatten uzun süredir devam ediyorsa ve ishal de varsa
• 6 yaşından küçük olan çocuğunuz birkaç saatten uzun süredir kusmaya devam ediyorsa; dehidrasyon belirtileri gözleniyorsa ve ishal de varsa
• 6 yaşından büyük olan çocuğunuz 24 saatten uzun süredir kusmaya devam ediyorsa
Bu durumlar doktora görünmenizi ve kontrolden geçmenizi gerektiren durumlar. Peki acil tıbbi yardım gerektiren durumlar neler, bir bakalım:
• Kusarken kan gelmesi
• Ciddi boyutta baş ağrısı
• Dikkat dağınıklığı
• Ciddi boyutta karın ağrısı
• 40 dereceden yüksek olan ateş
• İshal
• Hızlı ve düzensiz nefes alma
Kusma nasıl tedavi edilir?
• Bol miktarda sıvı tüketin.
• Kusma devam ettiği süre içinde katı bir şey tüketmeyin.
• Aldığınız ilaçlara ara verin. Ancak bunu doktorunuzda konuşmadan kesinlikle yapmayın.
• Sabah bulantıları yaşayan hamile kadınlar yataktan kalkmadan yağsız bisküviler ya da yatmadan önce protein bakımından zengin atıştırmalıklar alabilir.
• Kanser tedavileriyle bağlantılı olan kusma durumları ilaçla tedavi edilebilir. Hamilelik sırasındaki bulantılar ve baş dönmeleri için bazı ilaçlar mevcut. Ancak kullanmadan önce doktorunuza danışmanız şart.
Mide bulantısını nasıl engelleriz?
• Gün boyunca küçük öğünler yiyin.
• Yavaş yiyin.
• Sindirilmesi zor besinleri tercih etmeyin.
• Soğuk ya da oda sıcaklığındaki besinleri tüketin, sıcak yiyecekleri koklamaktan kaçının.
• Yemek yedikten sonra dinlenin.
Midem bulandığında ne yapsam kusmam?
• Tatlı içecekler içmek mide bulantısının kusmayla sonuçlanmasını önleyebilir.
• Başınız dik bir şekilde oturun.
• Çocuklarınızın yemek yerken oyun oynamasına izin vermeyin.
• Çocuklarınızı arabanın önüne dönecek şekilde oturtun. Hızlı hareketleri tersten izlemek mide bulantısını daha kötü hale getirebilir.